تنوع ریختی برگ نمدار (Tilia spp.) در جنگل‌های هیرکانی

Authors

  • اباصلت حسین‌زاده کلاگر گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
  • حامد یوسف‌زاده گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • حبیب زارع مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، ایران
  • علی ستاریان گروه جنگلداری، مجتمع علوم کشاورزی و منابع طبیعی گنبد، ایران
  • مسعود طبری گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • مصطفی اسدی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران
Abstract:

به منظور بررسی حضور گونه‌های متفاوت جنس نمدار در جنگل‌های هیرکانی، بعد از نمونه‌برداری برگ در سراسر محدوه پراکنش آن در شمال ایران، اقدام به بیومتری صفات مورفولوژیک و مطالعه نوع کرک‌های سطح پشت و روی برگ با استفاده از میکروسکوپ الکترونی گردید. نتایج حاصل از بررسی ریخت‌شناسی، وجود هفت گروه با صفات ریختی متمایز را تأیید می‌نماید. تحلیل ممیزی، صفات حضور کرک در پشت و روی برگ، شکل حاشیه برگ و حضور کرک روی دمبرگ را مهم‌ترین صفات تشخیصی در تمایز گروه‌ها از یکدیگر معرفی می‌نماید. برگ درختان گروه اول، به دلیل دارا بودن کرک‌های ستاره‌ای پراکنده در روی سطح برگ از سایر گروه‌ها متمایز است. از نظر نوع و شکل حاشیه برگ، درختان واقع در گروه دوم و سوم با دارا بودن دندانه کشیده و با خارهای بلند روی دندانه و همچنین نوک بسیار کشیده به راحتی از سایر گروه‌ها تفکیک می‌گردند. البته، تنها تفاوت این دو گروه وجود کرک ستاره‌ای در پشت برگ و دمبرگ گروه دوم است. همچنین درختان گروه چهارم و پنجم نیز در سطح پشتی برگ دارای کرک ستاره‌ای هستند؛ با این تفاوت که دمبرگ در گروه چهارم دارای کرک‌های ستاره‌ای هستند. گروه ششم دارای دمبرگ کرک‌دار و پشت و روی برگ صاف هستند و در نهایت در گروه هفتم، دمبرگ و سطح برگ کاملاً صاف و بدون کرک هستند. این تحقیق، ضمن محتمل دانستن حضور گونه‌های Tilia begonifolia Steven، T. dasystyla Steven، Rupr. T. caucasica، حضور T. platyphyllos Scop. را در ایران مورد تردید قرار می‌دهد. همچنین تاکسون جدیدی از جنس نمدار واقع در ارتفاعات بالابند و کوهستانی جنگل‌های شمال ایران را معرفی نموده، تصمیم‌گیری نهایی را به انجام مطالعات تکمیلی از جمله مطالعات ریخت‌شناسی میوه، گل و مطالعه مولکولی منوط می‌نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تنوع ریختی برگ نمدار (tilia spp.) در جنگل های هیرکانی

به منظور بررسی حضور گونه های متفاوت جنس نمدار در جنگل های هیرکانی، بعد از نمونه برداری برگ در سراسر محدوه پراکنش آن در شمال ایران، اقدام به بیومتری صفات مورفولوژیک و مطالعه نوع کرک های سطح پشت و روی برگ با استفاده از میکروسکوپ الکترونی گردید. نتایج حاصل از بررسی ریخت شناسی، وجود هفت گروه با صفات ریختی متمایز را تأیید می نماید. تحلیل ممیزی، صفات حضور کرک در پشت و روی برگ، شکل حاشیه برگ و حضور کر...

full text

شناسایی تیپ‌های مختلف روزنه برگ نمدار (Tilia spp.) در جنگل‌های هیرکانی

تحقیق حاضر به منظور شناسایی تیپ‌های مختلف روزنه و تعیین موقعیت قرارگیری آن نسبت به سلول‌های اپیدرم در گونه نمدار (Tilia spp.)، انجام شد. نتایج آنالیز طرح آشیانه‌ای، حاکی از تفاوت معنی‌دار بین جمعیت‌های مختلف از نظر صفات طول روزنه، عرض روزنه و مساحت روزنه و عدم تفاوت معنی‌دار است. بیشترین میزان مساحت روزنه مربوط به جمعیت لوه (شرق جنگل‌های هیرکانی) و کمترین آن مربوط به جمعیت چمستان است. بررسی همب...

full text

شناسایی تیپ های مختلف روزنه برگ نمدار (tilia spp.) در جنگل های هیرکانی

تحقیق حاضر به منظور شناسایی تیپ های مختلف روزنه و تعیین موقعیت قرارگیری آن نسبت به سلول های اپیدرم در گونه نمدار (tilia spp.)، انجام شد. نتایج آنالیز طرح آشیانه ای، حاکی از تفاوت معنی دار بین جمعیت های مختلف از نظر صفات طول روزنه، عرض روزنه و مساحت روزنه و عدم تفاوت معنی دار است. بیشترین میزان مساحت روزنه مربوط به جمعیت لوه (شرق جنگل های هیرکانی) و کمترین آن مربوط به جمعیت چمستان است. بررسی همب...

full text

تنوع خصوصیات روزنه برگ راش شرقی در جنگلهای هیرکانی

پراکنش گونه راش شرقی یکی از مهمترین گونه‌های درختی شمال ایران از آستارا تا حدود دره زیارت گرگان در شرق ادامه دارد. اطلاع از ویژگیهای اختصاصی روزنه برگ در جمعیتهای این گونه، علاوه بر ارزش سیستماتیک آن، ما را در شناخت هر چه بیشتر میزان سازگاری آنها با شرایط اکولوژیکی خاص هر منطقه رهنمون می‌سازد. بدین منظور نهالهای چهار جمعیت این گونه از مناطق مختلف انتشار آن در هیرکانی و از دو طبقه ارتفاعی مختلف ...

full text

تنوع ریختی گل و دانه گرده در جمعیت‌های نمدار جنگل‌های هیرکانی

به منظور آگاهی از سطح تنوع ژنتیکی، ریخت‌‌شناسی گل و دانه گرده درختان نمدار، هشت رویشگاه در سطح جنگل‏های هیرکانی مورد ارزیابی قرار گرفت. از هر رویشگاه، 6 تا 15 پایه به فواصل حداقل 100 متر از یکدیگر انتخاب، و نمونه گل از آن‌ها تهیه شد. نتایج حاکی از تفاوت معنی‌دار عرض برگه گل‌‌آذین و پایک میوه در بین جمعیت‌های مختلف بود، در حالی که دمگل، طول برگه گل‌‌آذین و طول دم برگه گل‌‌‌آذین تفاوت معنی‌دار با...

full text

تنوع خصوصیات روزنه برگ راش شرقی در جنگلهای هیرکانی

پراکنش گونه راش شرقی یکی از مهمترین گونه های درختی شمال ایران از آستارا تا حدود دره زیارت گرگان در شرق ادامه دارد. اطلاع از ویژگیهای اختصاصی روزنه برگ در جمعیتهای این گونه، علاوه بر ارزش سیستماتیک آن، ما را در شناخت هر چه بیشتر میزان سازگاری آنها با شرایط اکولوژیکی خاص هر منطقه رهنمون می سازد. بدین منظور نهالهای چهار جمعیت این گونه از مناطق مختلف انتشار آن در هیرکانی و از دو طبقه ارتفاعی مختلف ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 3

pages  11- 24

publication date 2010-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023